Habang nagpapatuloy ang kaguluhan sa dramatikong turnover ni Rodrigo Duterte sa International Criminal Court sa pamamagitan ng Interpol, naging abala ang Philippine National Police na itanggi ang inilalarawan nitong pekeng balita tungkol sa pagbibitiw ng mga miyembro ng PNP sa pagkakaaresto sa dating pangulo.
Patuloy na tinatamasa ni Duterte ang isang sukat ng suporta sa bansa, at hindi malamang na may mga miyembro ng PNP na nakiramay sa kanya.
Pero kung may butil ng katotohanan ang mga kuwento tungkol sa mga planong pagbibitiw sa kanyang turnover sa Interpol at sa ICC, mas mabuting hayaan na lamang ng PNP ang mga naturang miyembro at palitan sila sa lalong madaling panahon.
Ang nasabing mga miyembro ng PNP ay malamang na lumahok sa mga operasyon na humantong sa pagpatay sa libu-libong tao sa hinala lamang ng pagkakasangkot sa kalakalan ng iligal na droga, at kung sino ang tila lumaban sa pag-aresto o nanlaban. O di kaya’y mga miyembro sila ng PNP na walang nakikitang mali sa mga extrajudicial shortcut sa pagpapatupad ng batas.
Ang paglilinis sa PNP sa naturang mga miyembro ay dapat na ginawa bago inilunsad ni Duterte ang kanyang madugong Oplan Tokhang crackdown sa panahon ng kanyang pagkapangulo.
Ang arkitekto ng Tokhang, ang una niyang hepe ng PNP at ngayon ay senador na si Ronald dela Rosa, ay hayag na umamin na ang hindi pagsagawa ng paglilinis muna sa PNP bago ilunsad ang crackdown ay humantong sa mga pang-aabuso sa war on drugs.
Gayunman, sinabi ni Dela Rosa na na-pressure sila dahil nangako si Duterte sa kanyang kampanya na aalisin ang problema sa droga sa loob ng anim na buwan. Kailangang maghintay ng PNP housecleaning.
At maghintay. At maghintay. Sa oras na ang anim na taong panunungkulan ni Duterte, naitala na ng PNP ang pagpatay sa mahigit 6,000 katao sa mga operasyon ng pagpapatupad ng batas sa buong bansa.
Naniniwala ang mga grupo ng karapatang pantao na ang aktwal na bilang ay maaaring umabot sa 30,000.
Kabilang sa mga biktima ang mga teenager na biglaang pinatay, mga batang nahuli sa crossfire, apat na anak sa isang pamilya, mga ama at kanilang mga anak na lalaki, at isang negosyanteng South Korean na kinidnap para sa ransom sa pagkukunwari ng isang drug sting at pinatay sa loob mismo ng PNP headquarters sa Camp Crame.
Tiyak na hindi lahat sa kanila ay lumaban sa mga umaarestong opisyal.
At kahit para sa mga gumawa, hindi ba ang mga patakaran ng pakikipag-ugnayan ay nangangailangan ng mga pulis na bumaril para ma-disable kaysa pumatay? Nakatanggap kamakailan ang mga mambabatas ng testimonya na nagpapatibay ng mga ulat ng quota at reward system sa PNP para sa pagpatay sa mga drug suspect.
Natuldukan ba ng anim na taong kampanya sa pagpuksa ang salot sa iligal na droga? Siyempre, hindi. Gayunpaman, maaari itong magsulong ng impunity sa paggamit ng extrajudicial killings sa pagpapatupad ng batas.
Ang mga pulis na nakakaligtaan sa inaakala nilang magandang dating araw ng mga EJK ay dapat paboran ang PNP at magbitiw.